Engin tecrübesiyle bizlere çok değerli bilgilerini aktaran Sayın İç Mimar Berrak Yaşar Hanım’a en içten dileklerimizi sunuyoruz!
Timgrubu.com : Öncelikle benim çok merak ettiğim bir soruyu sormak istiyorum: içmimarlık bölümü okuyan öğrencilere 1. sınıftan itibaren neler yapmasını önerirsiniz?
Berrak YAŞAR: 1′nci siniftan itibaren yapmalarini onerebilecegim en onemli sey ‘’ gozlem’’ olucaktir. Tasarimin birinci kosulu ‘’ gozlem’’ dir. Girdikleri herhangi bir ortamda yapicaklari en detayli gozlemler sonrasinda onlara tasarim gucu olarak geri gelecektir. Bunun yanisira tasarimin en baz noktasi ARGE (Arastirma Gelistirme) dir. Yapilan her arastirma ve gozlem tasarim asamasinda cizdiginiz her cizgide sizi basariya goturecektir. Belki de bu yuzden kendilerini gelistirmek adina en guzel oneri yayinlanan butun yayinlardan faydalanmalari ve hayal guclerini besliycek ortamlarda bulunmalari olacaktir.
Timgrubu.com : Peki siz geçmişinizde üniversite döneminde nasıl bir yol izlediniz?
B.Y. :Ben biraz farkli bir yoldan gitmeyi tercih ettim. Biraz daha hayalgucu odakli tasarimlar gelistirdigim icin gorsel yayinlar ve bulabildigim her turlu tasarimi ve tasarimciyi gerek yerine giderek gerekse yayinlardan incelemeye ve arastirmaya calistim. Cunku bazen hic tahmin etmediginiz bir yerde tahmin etmediginiz bir obje veya kisi veya mekan bile size tasariminizin anahtarini verebiliyor. Tasarim benim icin suprizlerle dolu bir macera oldu herzaman. Universite donemindede bu macerayi sadece teoride kalmadan disardaki tasarlanmis hayatla baglantili bir sekilde gecirdim.
Timgrubu.com : Mezun olduktan sonra sektör adına nasıl bir yol izlediniz? İş bulmak kolay oldu mu?
B.Y. :Hayat gercekten mezun olduktan sonra basliyor. Sektore cok pozitif yaklasmak dogru olmaz ve Sektor cok nufuslu ve nufusu gittikce artan bir meslek grubu ile karsi karsiya ve bunun tam ters oraninda az is gucu var.
Universite yillarindaki idealist meslek goruslerimiz maalesef gercek hayatta karsilastigimiz mesleki konumlarla yipratiliyor. Cogu IC MIMAR arkadasimiz ‘’ satis temsilcisi ‘’ olarak gorev aliyor. Ic Mimarlik kavraminin hala tam anlamiyla yerlesmedigi bu ulkemizde bu sektorde is bulmak artik gittikce zorlasiyor.
Timgrubu.com : İlk girdiğiniz işte size verilen bir projede zorlandınız mı? Yada bir korkunu vs oldumu? Duygularınız ve varsa tereddütleriniz nelerdi?
B.Y. : Ilk girdigim is Hastahane yenileme projesiydi. Dr.Sami Ulus Cocuk Hastahanesi ile Ankara Yuksek Ihtisas Hastahanesinin ikinci bolumunun yenileme projesini tamamlamistim. Ofis ve Saha yi bir arada yurutme durumunda kalmistim ve gercekten cok yorucu ama meslek hayatim adina cok tecrube dolu bir donem olmustu. Bu donem icerisinde en onemli kesiflerimden biri olan ‘’ takim calismasini’’ kesfetmistim ve bu iki buyuk projenin agir sorumlulugunu sadece bu kesfimle bitirebilmistim. Saha ile Ofisin bir arada takim calismasi heyecani ve birligi benim bu iki projeyi korkusuz tamamlamama sebebiyet vermisti.
Timgrubu.com : Elde ettiğiniz tecrübeler sonrasında içmimarlık bölümünü okuyup lisansını tamamlayanlara ilk olarak ne yapmasını önerirsiniz? Piyasada yer bulmaları nelere bağlı?
B.Y. :Lisansini tamamlayan meslektaslarima ilk olarak onermem gereken sey ; mutlaka belirli bir donem ‘’ kurumsallasmis’’ bir firmada gorev almalari olacaktir. Kurumsal firma icerisindeki gerek proje takip gerekse tasarim Arge asamalarinda bulunmalari ve ozellikle ‘’ takim calismasi ‘’ adi altinda yurutulen cogu zaman sadece ‘’ insan iliskilerini ‘’ iceren ortamlarda rahat ve basarili olmalarini oneriyorum. Piyasada yer bulmak gercek anlamda ‘’referanslarla’’ belirlenir. Kurumsallarda yapmis olucaklari en ufak bir tasarim detayi bile ozgecmislerinde referans kabul edilip is bulma ve yer edinme konusunda cok faydali olucaktir. Serbet alanda calisacak meslektaslarim icin ise yine ayni sekilde ‘’ referanslar’’ cok buyuk onem tasiyor fakat bu ortamdaki referanslar yaptiginiz mekanlar ve musterilerle kurdugunuz insan iliskilerine bagli olacaktir.
Timgrubu.com : Birçok ünlü tasarımcının hayatına baktığımızda hep lisansını tamamladıktan sonra belli tasarımlarıyla bir anda ön plana çıkıyorlar. Sizde bu çıkışta keramet gerçekten tasarımda mı? Yoksa basında mı?
Yada belli bir parasal ailesel destek mi? Sizce ünlü tasarımcıları ünlü eden şey nedir?
B.Y. : Simdi bu gercekten bu son donem icerisinde tasarim camiasi tarafindan tartisilan bir konu oldu. Ama bu soylediklerinizin hiçbiri bir tasarimcinin tasarimiyla on plana cikmasinda etken olmuyor. Degisen tek sey tasarimin ve tasarimcinin kalitesi olarak gosteriliyor. Tasarimlari ile on plana cikmis bir tasarimcinin aslinda o yere nasil vardigina bir gozatmak gerekiyor. Bu on plana cikislar maalesef su donemde tasarimlarin kerametinden dolayi olmuyor. Basinin cok buyuk bir payi var ve gereginden fazla sisirilmis egolara sahip tasarimlar ve tasarimcilar ki bunlar maalesef bir duvari ortalamayi bilmeyen tasarimcilar olabiliyor . Bir donem sonunda basinin baska bir tasarimciya yon vermesiyle sona eriyor. Surekliligi olan tasarimlar ve tasarimcilar gittikce yok oluyor ve biraz Pop Art donemi yasiyoruz. Parasal destek yadsinmaz bir guc ve herseyde oldugu gibi paranin tasarim sektorunde dongusu cok fazla. Tasarimcilar arkalarindaki sponsor firmalar ile tasarimlarini on planda tutmaya calisiyorlar bu dogru fakat isin bir baska gercegi su ki sponsor firmalarin ucretli calistirdiklari genc yeni mezun tasarimci beyinlerimize tasarlattiklari tasarimlarin altlarina maalesefki ‘’ismi reklam’’ tasarimcilarimiz imza atmaktadir. Bunlar sektorun bir kismi , diger kismi ise zaten tasarim sektorunde tasarimlarinin isimleriyle anilan tasarimcilar ki bence fark burda.
Timgrubu.com : Aynı zamanda yurtdışındaki ünlü tasarımcıların sadece bir alanda değil birçok alanda faaliyet gösterdiğini biliyoruz. Moda, endüstriyel tasarım, mimarlık ve nicesi… Bizim ülkemizde ise bir kısıtlama mevcut. Bunu nasıl karşılıyorsunuz? Nasıl olması gerekir?
B.Y. : Kisitlama sadece tasarimcinin beyninde olur. Cevresel bir kisitlama oldugunu dusunmuyorum cunku ben meslegimin yanisira ressam,yazar ,muzisyen,seramik sanatcisi,endustriyel tasarim ve fotografcilikla ugrasan bir Ic mimarim. Bence tasarim bir butundur. Tasarimin iceriginde Sanat vardir ve bu sanati yasar halde tutamayan hickimse gercek bir tasarimci olamaz. Sanat gorusu olmayan hicbir tasarimcinin yaptigi tasarim yasamaz.
Timgrubu.com : Bugüne kadar birçok ünlü tasarımcı tanıdınız hatta beraber çalıştınız. Yaşları ve tecrübelerini sizinkinden ileri gördüğünüz insanlarda nasıl izlenime sahip oldunuz? Diğer tasarımcılardan farkları nelerdi?
B.Y. : Evet ben cok sansli bir tasarimciyim cunku gercekten hem kendi ulkemde hemde yurtdisinda tasarimin gercek ustadlari ile calisma imkanim oldu. Tecrubelerinin yillara oranla gelistigini gordugum nice tasarimcilarin tasarim asamalarina ve cozumlerine sahit oldum. Bence inanilmaz bir maceraydi. Sonucta Tasarimda cok heyecanli suprizlerle dolu bir macera her an karsiniza ne cikacagini bilemediginiz hayalgucunuzun size verdigi bir hediye. Benim 10 gun ustunde uykularimin kactigi projelerde bulamadigim cozumleri iki kalem darbesiyle cozen ustadlarimla karsilastim. Gercekten heyecan verici sonuclardi. Diger tasarimcilardan farklari ise ‘ ‘Ongoru’’ idi. Onlarin tecrubeler ve cizilen bircok cizgiden sonra ‘’ tasarim gozleri’’ acilmisti. Ongoru tasarimda en onemli faktorlerden biri ve bence size yillarin veya her kalem darbesinin kattigi tek sey bu olacak.
Timgrubu.com : Tasarım yapmada aşamalar nelerdir? Bir yeri diğer yerlerden farklı tasarlarken neleri göz önünde bulunduruyorsunuz? Araştırma süreci yaşıyorsanız nelerden faydalanıyorsunuz?
B.Y. :Tasarim asamasi bir ‘’dogum‘’ sureci benim icin ve eminim her tasarimci icin gecerli bir asama.
Tasrimci disi ve ya erkek . Ne olursa olsun mutlaka ‘’doguruyor’’. Dogum anina kadar gelen sikintili ve sancili donem ve dogum sonrasinda meydana gelen tasarimi buyutmek ve gelistirmek . Bunlarin hepsi bu dogurma ve buyutme surecinde bulunuyor.
Bu tasarlama surecinde benim ilk cikisim concept ile olusuyor. Tasarlamayi dusundugumuz mekanlar icin birer hikaye yaziyorum ve mekanlar icindeki her paylasim icin birer karakter olusturuyorum. Bir hikayesel oyun gibi heyecanli ve her karaktere yuklenmis bir fonksiyon oluyor bu concept hikayesinde. Sonradan geleneksel ruhumuzu(komur kalem&karakalem eskizleri ) kaybetmeden rolleri ciziyorum herbirine. Cizilmis her bir cizgiden sizi baska yere tasiyabilecek baska tasrimlarda cikabiliyor. Tasarlanan mekanin repliklerini bilgisayar ortaminda yasama kazandiriyoruz her ne kadar bilgisayara karsi dursamda sektorun getirisi bu yonde oluyor. Canlandirilan tasarimimiz sahne almak uzere sunumlandiriliyor. Tasarim detay da gizlidir onun icin sunum bizim icin en onemli detaylari bile kapsiyor. Arastirma surecinde yazilan concept senaryosunda mumkun oldugu kadar ‘’ istenilen’’ tasarimin , malzemenin, zamanlamanin ve butcenin ne oldugunu sorguluyorsunuz ve Arge niz bu yonde oluyor.
Timgrubu.com : Son olarak mezun bir IÇMIMARın piyasada yaşıyacağı başlıca sıkıntılar nelerdir?
B.Y. :Turkiye kosullarinda bu meslek adina bazi kanunlar ve kararlar henuz gelistirilip sektore adapte edilemedigi icin meslektaslarimizin karsilasacaklari sorunlar mutlaka olucaktir. Oncelikli olarak daha oncede bahsettigim gibi henuz ulke dahilinde Ic mimarligin taniminin dogru yapilmamasindan dolayi insanlarda bu bilinc henuz orturmus degil. Bu insanlar yeri gelicek sizin is yaptiginiz musterilerden tutun adina calistiginiz firmalar icin bile gecerli olucak. Onemli olan bu bilinci bikmadan usanmadan insanlari duzelterek veya anlatarak asilamak olucak. Belkide meslek surecimin cogunu her calistigim insana ‘’ DEKORATOR’’ olmadigimi anlatarak gecirdim diyebilirim. Bircok insanla karsilasacaksiniz ki bunlar dekorasyon ve iscilik adi altinda kendilerine IC MIMAR diyen bir suru diplomasiz insanlar olucak. Hatta onlarin basarisiz olduklari isler yuzunden sizde suclanacaksiniz. Sektor cok acik. Ozellikle herkesin herseyden anladigi ve herkesin her meslegi yaptigi bu ulkemizde inanin herkes karsiniza IC MIMAR olarak cikacak. Bazi noktalarda karsiniza bircok mimarin icmimarliga soyundugu anlar gelicek. Bu sikintili piyasa ortaminda is ararken bakicaksiniz ki ‘’mimar’’ meslektaslarimiz ic mimarliginida ben yaparim bu iste ne var cureti ile sizin isinize engel olucaklar ki zaten cogu su anda Ic Mimarligi meslek olarak kabul etmemektedir. Onemli olan yaptiginiz tasarimdan ve mimariden asla taviz vermemek. Tasarim bir ajandadir. Her gun sayfasina ayri bir cizgi cizin .
Tasarim melekleri ustunuzde olsun.