SINIRLARI ZORLAYAN BİR KADIN; ZAHA HADİD
Mimarlığın ve plancılığın sınırlarını zorlayan bir mimar olan Zaha Hadid 31 Ekim 1950’de Bağdat’da doğmuştur. Irak asıllı İngiliz vatandaşı olan Zaha Hadid; Dekonstrüktivizm’i benimsemiştir. Dekonstriktivizm nedir’i kısaca açıklayacak olursak;
1980’lerin sonlarında ortaya çıkan postmodern mimari akıma Dekonstiktivizm yani yapısal analiz adı verilir. Yapıyı oluşturan mimari unsurların bütünlüğünün parçalanması, yüzeylerle yapılan oyunlar, dış cephe gibi mimari unsurların dikaçılı olmayan köşelerle yamultulması ve kaydırılması gibi yöntemlere dayanır. Dekonstrüktivist tarza sahip binalar bakanlara belirsizlik ve kargaşa hissi verir MİMARLIKTA KADIN İMZASI
Pek çok uluslararası yarışmanın kazananı olan Hadid’in, teorik, etkili, kalıpları yıkıcı olan projelerinin pek çoğu başlarda inşa edilmemiştir. Özellikle Hong Kong’daki Tepe kulübü (1983), Galler’deki Cardiff Körfezi opera binası (1994). 2005’te İsviçre’deki Basel Kumarhanesi projesiyle ödül almıştır. 2004’te Pritzker Mimarlık Ödülü’nü alan ilk kadın mimar olmuştur. Daha öncesinde mimariye olan katkılarından dolayı CBE’ye layık görülmüştür. Ayrıca Beyrut Amerikan Üniversitesi’nden onur diploması almıştır. Zaha Hadid’in Mimarlık bürosu 350’den fazla çalışanı ile Londra da bulunmaktadır. 2008’de Forbes dergisinin “Dünyanın En Güçlü 100 Kadını” listesinde 69uncu olmuştur. Hadid, son zamanlarda Irak Hükümeti tarafından Irak’ın Merkez Bankasına yeni bir bina tasarlaması için görevlendirilmiştir. Bu proje kendi ülkesi için yaptığı ilk proje olacaktır. Diğer bir görevi de şubeye ait kayıt binasını, Pierres Vives ve Montpellier’deki Hérault’u da içermektedir.
PEAK CLUB HONG KONG CARDIFF KÖRFEZİ OPERA BİNASI ve BASEL KUMARHANESİ
ÜNLÜ MİMARIN UYGULANMIŞ PROJELERİ İSE ŞÖYLE;
1994: Vitra yangın istasyonu, Weil am Rhein, Almanya
2001: Kuzey Hoenheim araba parkı, Hoenheim, Fransa
2002: Bergisel Kayak pisti, İnnsbrück, Avusturya
2003: Rosenthal Çağdaş Sanatlar Merkezi, Cincinnati, Ohio, ABD
2005: BMW Merkez Binası, Leipzig, Almanya
2005:Aurdrupgaard Ek Binası, Danimarka
2005: Phaeno Bilim Merkezi, Wolfsburg, Almanya
2006: Meggie’s Centres Victoria Hastanesi, Kirk Caldy, İskoçya
2006: Tondonia Şaraphane Otağı, Haro, İspanya
2007: Eleftheria Meydan Yenilemesi, Lefkoşa, Kıbrıs
2007: Hungerburgbahn Yeni İstasyonları, İnnsbrück, Avusturya
2008: Chanel Mobile Sanat Pavyonu (Dünya Çapında), Tokyo, Hong Kong, Newyork, Londra, Paris, Moskova (2006-2008)
2008: Köprü Pavyonu, Zaragoza, İspanya
2009: Johann Sebastian Bach Pavyonu, Manchester uluslar arası festivali, Manchester, Birleşik Kralllık
2010: CMA CGM Kulesi, Marseille, Fransa
2010: MAXXI Ulusal XXI. Yüzyıl Sanatları Müzesi, Roma, İtalya (2010 Stirling Ödülü)
2010: Guangzhou Opera Binası, Guangzhou, Çin Halk Cumhuriyeti
2012: Haydar Aliyev Kültür Merkezi, Bakü, Azerbaycan
TEK PRITZKER ÖDÜLLÜ KADIN VE O PROJE; ZARAGOZA KÖPRÜ PAVYONU
Bu yapı sadece mimarlık açısından değil yapı malzemeleri açısından da büyük yeniliklere sahne olmuştur. Yapı grinin farklı tonlarını taşıyan cam/fiber ve beton üçgen çevre içinde etkileyici bir konuma sahip olurken, gün içinde değişen ışık durumlarıyla da her an değişen zenginleşen bir görünüm sağlamaktadır. Köprü dört adet ana elemanın etrafında şekillenmekte. Her biri özgün bir sergi alanı olan dört ana yapısal elemandan oluşturulmuştur.Elmas şeklinde kesilmiş elemanların bir eğrisel kılavuz etrafına yerleşmesi ve yatay olarak Ebro Nehri ile kurduğu ilişki saatte 10000 ziyaretçinin geçeceği hesaplanarak tasarlanmış bu köprü için ana görüntüyü sağlamaktadır.Köprünün yapısal prensibi açıklığın en fazla olduğu yerlerde kesiti en küçük en az olduğu yerlerde ise en fazla tutmaktır. Kabuğun şekli ise sürekli olarak yapının içinde bir mikroklima oluşmasını sağlamaktadır.